کاهش ۸۷ درصدی بارش امسال ایران در مقایسه سال گذشته
روزنو :براساس آمار‌های سازمان هواشناسی، بارش ایران از ابتدای سال آبی جدید زیر حد نرمال بوده و اغلب استان‌های ایران با بارش صفر مواجه بودند. از ابتدای مهر امسال (۱۴۰۴) یعنی از اول سال آبی تاکنون ۲.۳ میلی‌متر بارش در ایران داشتیم که بیشتر آن در استان‌های ساحلی دریای خزر صورت گرفته است.
«اگر باران نبارد، در آذرماه باید آب را در تهران جیره‌بندی کنیم. حتی اگر بعد از جیره‌بندی هم باران نبارد، دیگر اصلا آب نداریم و باید تهران را خالی کنیم»؛ اینها سخنان مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری است که سه روز پیش هم‌زمان با روز‌های بی‌بارش تهران مطرح کرد. حالا عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب ایران نیز از کمبود ۱۰درصدی آب در تهران سخن می‌گوید و مدیر سازمان هواشناسی از کمبود درصدی بارش در ایران خبر می‌دهد.
تهران آبش را از کجا می‌آورد؟
از ابتدای سال آبی جاری یعنی از اول مهرماه امسال تاکنون تهران تنها یک میلی‌متر بارش دریافت کرده است و حالا عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب ایران، در گفت‌و‌گو با «شرق» می‌گوید: «در این لحظه به‌طور متوسط روزانه مجموع مصارف آب شرب شهر تهران حدود ۳۳.۵ متر مکعب در ثانیه است که حدود ۱۶ متر‌مکعب آن از منابع آب زیرزمینی و حدود ۱۷.۵ متر‌مکعب آن از منابع آب سطحی یا سد‌ها تأمین می‌شود. پیش‌بینی ما این است که ۷.۵ متر‌مکعب در ثانیه را از سد طالقان وارد چرخه خواهیم کرد و هفت متر‌مکعب در ثانیه را هم از منابع آب بهنگام مثل رودخانه‌های کرج، لتیان، ماملو و لار که در حال حاضر جاری است، وارد چرخه خواهیم کرد و با اعمال مدیریت مصرفی که انجام می‌دهیم، حدود سه متر‌مکعب در ثانیه کمبود آب خواهیم داشت».
۱۰ درصد کمبود آب در تهران
او با بیان اینکه از مجموع ۳۳.۵ متر‌مکعب در ثانیه، سه متر‌مکعب در ثانیه یعنی حدود ۱۰ درصد کمبود آب داریم، وضعیت آبی تهران را این‌طور توضیح می‌دهد: «ارزیابی‌های ما نشان می‌دهد برای چنین شرایطی، شهروندان استان تهران حداقل باید ۱۰ درصد مدیریت مصرف بیشتری را اعمال کنند تا بتوانیم از این شرایط عبور بکنیم؛ یعنی باید مصارف آب شهر تهران، سه متر‌مکعب در ثانیه کاهش پیدا بکند. این کار سختی است که با تلاش عالی و ابتکار عمل همگانی و ایجاد یک دغدغه همگانی در سطح شهر و شهروندان این امکان مهیا خواهد شد».
پیش‌بینی‌ها درست از آب درآمد
سخنگوی صنعت آب ایران می‌گوید: «همان‌گونه که از چند ماه قبل پیش‌بینی و اطلاع‌رسانی شده بود که ما در سال خشکی قرار داریم، این سال خشک با آغاز پاییز و در سال آبی جدید هم ادامه پیدا کرد و متأسفانه پیش‌بینی‌ها درست از آب درآمد و در بیشتر مناطق کشور با کم‌بارشی و در تهران تقریبا با بی‌بارشی مواجه شده و رواناب‌هایی را که انتظار داشتیم، مطلقا در پشت سد‌ها به دست نیاوردیم». او با بیان اینکه در حال حاضر سد‌های تهران در وضعیت آبی مناسبی نیستند، تأکید می‌کند:
«درباره تأمین آب در ماه‌های پیش‌رو، اگر بارش‌هایی که تاکنون دیرهنگام بوده بیشتر از این طول بکشد و بارشی نداشته باشیم، نگرانی‌های ما جدی خواهد بود». حالا سؤال این است که اگر کاهش ۱۰درصدی آب مصرفی در تهران محقق نشود، چه می‌شود؟ بنا بر گفته سخنگوی صنعت آب ایران، اگر مصرف آب سه متر‌مکعب در ثانیه کمتر نشود، متأسفانه رفاه آبی شهروندان تهرانی با مشکل مواجه می‌شود و امر آب‌رسانی پایدار به مردم تهران با اختلال مواجه می‌شود. این مقام مسئول در وزارت نیرو با اشاره به احتمال اعمال محدودیت در توزیع آب در تهران می‌گوید: «ما از شهروندان تهرانی خواهش می‌کنیم با هدف اینکه وزارت نیرو مجبور نشود محدودیتهای ناخواسته را در حجم آب مصرفی شهروندان تهرانی اعمال کند، ما را در مدیریت مصرف آب همراهی کنند تا چنین شرایطی به وجود نیاید».
کمبود ۸۶درصدی باران
براساس آمار‌های سازمان هواشناسی، بارش ایران از ابتدای سال آبی جدید زیر حد نرمال بوده و اغلب استان‌های ایران با بارش صفر مواجه بودند. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در گفت‌و‌گو با «شرق» توضیح می‌دهد: «از ابتدای مهر امسال (۱۴۰۴) یعنی از اول سال آبی تاکنون ۲.۳ میلی‌متر بارش در ایران داشتیم که بیشتر آن در استان‌های ساحلی دریای خزر صورت گرفته است. این مقدار بارش، در مقایسه با میانگین بلندمدت نزدیک به ۸۶ درصد کاهش بارش را نشان می‌دهد. همچنین بارش امسال ایران از ابتدای مهرماه تاکنون، در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته، ۸۷ درصد کاهش داشته است».
بارش صفر در ۱۴ استان
این مدیر سازمان هواشناسی با تأکید بر اینکه وضع بی‌بارشی در تعدادی از استان‌ها بی‌سابقه است، می‌گوید: «نکته درخور توجه این است که در کل فصل پاییز تاکنون خیلی از استان‌های ایران اصلا بارشی دریافت نکرده‌اند و این شرایط تقریبا بی‌سابقه بوده است. استان‌های اصفهان، ایلام، بوشهر، چهارمحال‌و‌بختیاری، خراسان جنوبی، خوزستان، قم، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه‌وبویراحمد، مرکزی، هرمزگان، همدان و یزد هیچ بارشی نداشتند. متأسفانه اغلب استان‌ها در این زمینه رکورددار هستند».
افت ۹۶درصدی بارش در تهران
صادق ضیائیان در ادامه با اشاره به کمبود بارش شدید در تهران بیان می‌کند: «از ابتدای سال آبی تاکنون، استان تهران حدود یک میلی‌متر بارش دریافت کرده که عمده آن در ارتفاعات شمالی استان تهران بوده است. این در حالی است که در تهران در این بازه زمانی باید ۲۵ میلی‌متر بارندگی صورت می‌گرفت؛ بنابراین استان تهران در مقایسه با میانگین بلندمدت حدود ۹۶ درصد کاهش بارش را تجربه می‌کند و در مقایسه با بارش سال گذشته حدود ۹۵ کمبود بارندگی دارد».
آبان را بدون باران می‌گذرانیم
این کارشناس سازمان هواشناسی درباره بارندگی ایران طی روز‌ها و هفته‌های آینده می‌گوید: «از قبل هم پیش‌بینی کرده بودیم که ایران در فصل پاییز کم‌بارش است و متأسفانه پیش‌بینی‌ها درست از آب درآمد و تاکنون بارش‌ها زیر نرمال بوده است. پیش‌بینی می‌شود در دو، سه روز آخر ماه جاری (آبان ۱۴۰۴) یک سامانه بارشی وارد ایران شود، اما انتظار داریم عمده بارش‌های این سامانه در سواحل دریای خزر صورت گیرد. در نتیجه تا پایان آبان در اغب استان‌های ایران بارشی نخواهیم داشت».
شاید زمستان باران بیاید
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با اشاره به احتمال بهبود بارندگی‌ها در سومین ماه پاییز امسال ادامه می‌دهد: «پیش‌بینی‌ها بیانگر این است که در آذرماه امسال شاهد بارش‌هایی در ایران خواهیم بود و براساس نقشه‌های پیش‌بینی، بارش‌ها در زمستان پیش‌رو در حد نرمال خواهد بود، اما باید بدانیم که نرمال‌بودن بارش به معنای جبران کمبود منابع آبی ایران نیست». در ادامه او با ابراز نگرانی درباره وضعیت ایران و تهران از نظر مقدار بارش، دما و خشکسالی، می‌گوید: «طی چهار، پنج سال گذشته کمبود بارش داشتیم، اما مصارف آب را کمتر نکردیم و هیچ تغییری در شرایط زندگی فردی و اجتماعی خودمان در راستای کنترل مصرف آب اعمال نکردیم. بارش‌ها در این سال‌ها کم بوده و ما فقط منابع آبی موجود را مصرف کردیم، در نتیجه در حال حاضر شرایط بسیار بحرانی است».
