ادعایی که در مورد ظریف مطرح شده است تا چه اندازه صحت دارد؟

مهدی مجاهد، معاون پیگیری‌های ویژه‌ی دفتر شهید رئیسی گفت: واقعیت این است که در روز‌های پایانی دولت قبل، بی‌اعتمادی متقابل به نقطه‌ی بحرانی رسیده بود. جناب آقای ظریف، وزیر خارجه وقت، خودشان صریحاً می‌گفتند: «چینی‌ها و روس‌ها معتقدند ایران آنها را زاپاس می‌داند»؛ یعنی احساس می‌کردند جمهوری اسلامی در تعاملات بین‌المللی، غرب را اصل قرار داده و شرق را صرفاً جایگزینِ روزِ نیاز.

به گزارش روز نو یکی از نمونه‌های روشن، توافق پنهانی میان آقای ظریف و وزیر خارجه آمریکا درباره‌ی «مکانیسم ماشه» در برجام بود؛ موضوعی که بعد‌ها علنی شد. اما موارد دیگری نیز وجود داشت که کمتر شنیده شده است.

برای مثال، پس از خروج رسمی آمریکا از برجام و اقدام ترامپ در پاره‌کردن آن و حتی بعد از ترور شهید سردار سلیمانی در روز‌هایی که مردم ایران هنوز در سوگ آن عزیز و دنبال انتقام بودند انتظار می‌رفت حتی جریان‌های غرب‌گرا در ایران دریابند که آمریکا غیرقابل اعتماد است.

ولی اتفاق غیرقابل‌باوری رخ داد؛ آقای ظریف چند ماه پس از ترور سردار سلیمانی به‌دنبال مذاکره‌ی مجدد با ترامپ رفت. او از رئیس‌جمهور روسیه خواسته بود میانجی شود تا باب مذاکره‌ی تازه‌ای باز شود و پیشنهاد‌های عجیبی هم برای معامله‌ی جدید در خصوص پروتکل الحاقی و گفت‌و‌گو‌های منطقه‌ای داده بود.

استدلال ظریف این بود که مخالفت با برجام مربوط به مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت آمریکا است و باید ترامپ را قانع کنیم بدون اطلاع پمپئو، این گفت‌و‌گو را پیش ببرد. پوتین هم بنا بر ادبیات دیپلماتیک پذیرفت پیام را منتقل کند. اما پاسخ ترامپ از طریق پمپئو بازگشت و منفی بود